Trauma: de invloed van microtrauma’s en hoe je ze kunt overwinnen

Dat kan maken dat jij jezelf niet begrijpt en misschien ook wel kwalijk neemt dat je er last van hebt. Je denkt misschien wel dat je een aansteller of zwak bent of dat er iets mis met je is. Dit komt vaak voor en is vooral vanwege onbegrip. We zien trauma’s als ernstige (levens)bedreigingen of wanneer grenzen ernstig zijn overschreden. En dat is ook zo. Maar er zijn ook microtrauma’s, die misschien niet zo ernstig lijken op het eerste gezicht, maar voor de persoon in kwestie wel een grote impact hebben gehad op het leven en nog steeds blijven hebben.

Deze microtrauma’s hebben dan nog steeds invloed op het huidige leven. Soms zonder dat je dat weet. Je merkt dan vast wel dat je bijvoorbeeld bang wordt in bepaalde situaties, zonder precies te weten waarom, of dat je vaak gespannen bent of dat je je soms somber voelt, terwijl je geen idee hebt waardoor dat komt. In geval van een groot trauma is het meestal wel duidelijk. Als iemand is mishandeld en weinig vertrouwen meer in mensen heeft of een auto ongeluk heeft gehad en sindsdien bang is om in de auto te stappen, dan weet die persoon hoe dat komt.

Je weet dan waar je klachten vandaan komen, maar zoals eerder gezegd zijn er veel mensen die klachten hebben, maar die niet goed kunnen plaatsen en waar die zijn ontstaan. En dit hoeft ook niet een enkel voorval te zijn, maar kan ook een bepaald patroon zijn dat in jouw familie speelde, zoals het niet mogen of kunnen uiten van gevoelens of vaak kritiek hebben gekregen van anderen, maar het kan ook zijn dat je in de kleuterklas een keer straf kreeg waar je enorm van schrok of dat je je ooit een keer verslikte in eten of dat je vaak de angst van anderen om je heen voelde en daarom dacht dat er vaak gevaar dreigde en die angst overnam.

We nemen ook veel voor lief, omdat we denken dat het normaal was. We weten ook niet beter, want we kennen niet anders dan onze eigen opvoeding en onze eigen ervaringen. Maar als je je regelmatig gespannen voelt of angstig of als je soms somber bent zonder duidelijke aanleiding, dan kan het goed zijn dat je nog “bagage” meedraagt uit jouw verleden. Deze microtrauma’s kunnen een kleine invloed hebben, maar dit kan ook zo zijn dat ze een groot deel van jouw leven beheersen.

Zo kan het zijn dat je niet voor jezelf op durft te komen, omdat jouw opvoeders dat altijd erg de kop indrukten of misschien ben je bang voor autoriteitsfiguren, omdat je een dominante ouder had. Ook kan het zijn dat je voor iedereen wil zorgen en daarmee over je eigen grenzen gaat, omdat je altijd veel de zorg uit handen van jouw ouders moest nemen of ben je bang om jouw mening te geven omdat je een keer vernederd bent door een leerkracht op school. Misschien cijfer je jezelf vaak weg, omdat je als kind weinig aandacht kreeg omdat je ouders geen tijd hadden. Misschien heb je toen je klein was weleens gehoord dat iemand ziek werd en overleed en ben je daarom altijd bang om ziek te worden.

Als volwassenen weet je wel dat je daar niet dagelijks bang voor hoeft te zijn, maar toch voel je de angst. En je kunt die maar niet onder controle krijgen. Dat kan heel verwarrend zijn. Meestal komen, op het moment dat je stil staat bij de angst, dan vanzelf wel herinneringen naar boven en wordt het duidelijk waarom je je zo angstig voelt. Maar dit is niet altijd het geval. Veel herinneringen verdringen we uit ons bewustzijn of we vergeten ze gewoonweg, maar blijven dan toch een rol spelen in ons leven.

Als je hier last van hebt, dan kan je daar iets aan doen door niet weg te lopen van jouw emoties, maar ze juist toe te laten. Je kunt ze zo onderzoeken en de kans is groot dat het je dan wel duidelijk wordt waar ze vandaan komen. Je kunt op die manier meer begrip en daarmee ook meer compassie voor jezelf krijgen. Je bent niet gek of zwak of wat je ook over jezelf bent gaan denken, maar jouw levenservaringen hebben jou gevormd tot wie je nu bent. Je hebt zelf niet voor die ervaringen gekozen, maar als je weet wat het met je heeft gedaan en hoe het jou heeft gevormd, kun je ervoor kiezen deze ervaringen te verwerken en los te laten.

Als je in staat bent dat te doen, kun je jezelf bevrijden van de lasten die je nog meedraagt. En die hebben we allemaal en het kunnen er meerderen zijn. Maar zo lang ze in jouw onderbewuste blijven, zullen ze op de achtergrond invloed blijven uitoefenen en zal je je blijven afvragen waarom je toch steeds weer in dezelfde patronen belandt, waarom die angsten jouw leven maar blijven beheersen, waarom je maar niet het leven kan leiden wat je zou willen leiden, enzovoorts. Wat je dan kunt doen is jezelf en jouw leven eens goed onder de loep nemen of daar hulp bij zoeken.

Soms is het moeilijk om vanuit jouw eigen perspectief naar jouw ervaringen te kijken en te zien hoe deze invloed op jouw leven uitoefenen. Een professioneel iemand kan je daarbij helpen en zo kun je onderzoeken wat jou nog bezighoudt en vooral ook hoe je hier nu mee om kunt gaan. Het in de ogen kijken van weggestopte angsten of andere emoties kan heel angstaanjagend lijken en daarom iets wat je liever uit de weg gaat. Maar dit houdt het juist in stand. Want alleen door het aan te gaan, kan je het vertrouwen in jezelf en het leven weer herwinnen.